Όλα είναι... λέξεις

Τον τελευταίο καιρό, μεταξύ πολλών άλλων αναγνωσμάτων, επανήλθα στο Κουτσό του Χούλιο Κορτάσαρ। Αυτή τη φορά βέβαια επιχειρώ τη δεύτερη εναλλακτική ανάγνωση του βιβλίου που προτείνεται και από τον ίδιο τον συγγραφέα। Νομίζω ότι αρχικά οφείλω να διευκρινίσω προς όλους ότι Το Κουτσό αποτελεί κατά την ομολογουμένως ταπεινότατη άποψή μου το πιο ενδιαφέρον (να τολμήσω να πω το καλύτερο;) μυθιστόρημα που έπεσε ποτέ στα χέρια μου (κατά το έπεσε στα νύχια μου)। Ίσως να συγκρίνεται σε απαράμιλλη αισθητική προσέγγιση και σε γνωσιολογική συμπεριφορά (sic), -σύμφωνα πάντα με το προσωπικό μου αισθητήριο- με τον Οδυσσέα του Τζέημς Τζόυς।
Σε αυτό, λοιπόν, το χειμαρρώδες και ουκ ολίγες φορές δαιδαλώδες μυθιστόρημα αυτό που έχει την αίσθηση ο αναγνώστης του ότι κυριαρχεί είναι... η λέξη। Και εξηγούμαι। Ο αναγνώστης νιώθει ότι σκοπός του συγγραφέα είναι να γράψει όσο πιο απλά γίνεται, να αποστασιοποιηθεί εμφανώς από τις λογοτεχνίζουσες προσεγγίσεις και επιρροές που τον καταδιώκουν। Στόχος είναι η λέξη, η εύρεση της κατάλληλης λέξης που θα καταγράψει αυτό ακριβώς που σκέφτεται, την ιδέα, δίχως φιοριτούρες και βερμπαλισμούς। Η γλώσσα και η παρανόησή της λογικής της (σύμφωνα και με τον φιλόσοφο Βιτγκενστάιν) διαχέεται εντέχνως σε όλο το κείμενο।
Ο Κορτάσαρ καταφέρνει να αποδώσει όλα τα νοήματα που θέλει να διοχετεύσει χρησιμοποιώντας μια γλώσσα καθαρή, απλή και ουδόλως απλοϊκή। Η λέξη λοιπόν, το σημαίνον και το σημαινόμενον, το δηλούμενο και το αδήλωτο ή αδιόρατο, η πραγματικότητα και το όνειρο που συμπλέκονται και που κάνουν τον αναγνώστη να μπαίνει στον πειρασμό να αναρωτηθεί τι ακριβώς ζει κάθε στιγμή, σύμφωνα βέβαια και με τον δάσκαλο Μπόρχες।
Η λέξη είναι που βασανίζει κι εμένα κάθε στιγμή। Η κατάλληλη χρήση της, η επιλογή της και το αποτέλεσμά της। Διαφορετικό αντίκτυπο, τόσο σε αισθητικό όσο και σε λογικό επίπεδο, έχει η κάθε λέξη για τον κάθε αναγνώστη। Διαφορετικά αντιλαμβάνομαι εγώ την πραγματικότητα και διαφορετικά εσύ। Αλλιώς επιδρά πάνω μου μια λέξη και αλλιώς επάνω σου।
Με αυτές τις σαθρές και σκόρπιες σκέψεις αφήνομαι στην ακρόαση του Rayuela των Gotan Project. Καλή ακρόαση σε όλους...